-
1 read
1. transitive verb,1) lesenread somebody something, read something to somebody — jemandem etwas vorlesen; see also academic.ru/73191/take">take 1. 31)
2) (show a reading of) anzeigen3) (interpret) deutenread somebody's hand — jemandem aus der Hand lesen
read somebody's mind or thoughts — jemandes Gedanken lesen
read something into something — etwas in etwas (Akk.) hineinlesen
4) (Brit. Univ.): (study) studieren2. intransitive verb,1) lesen2) (convey meaning) lautenthe contract reads as follows — der Vertrag hat folgenden Wortlaut
3) (affect reader) sich lesen3. noun1)have a quiet read — in Ruhe lesen
2) (Brit. coll.): (reading matter)4.be a good read — sich gut lesen
[red] adjectivewidely or deeply read — sehr belesen [Person]
the most widely read book/author — das meistgelesene Buch/der meistgelesene Autor
Phrasal Verbs:- read off- read out- read up* * *[red]past tense, past participle; = read* * *read1[ri:d]good/bad \read spannende/langweilige Lektüreto be a good \read sich akk gut lesen [lassen]II. vt<read, read>1. (understand written material)to \read sth avidly etw leidenschaftlich gern lesento \read sth voraciously etw geradezu verschlingento \read a map eine Karte lesen2. MUSto \read music Noten lesen3. (speak aloud)to \read sth aloud [or out loud] etw laut vorlesen4. (discern)to \read an emotion ein Gefühl erratento \read sb's face in jds Gesicht lesento \read sth in sb's face jdm etw vom Gesicht ablesen5. (interpret) interpretieren, deutenif I've \read the situation aright,... wenn ich die Situation richtig verstehe,...6. (substitute)▪ to \read sth for sth:on page 19, for Blitish, please \read British auf Seite 19 muss es statt Blitish British heißen7. (proof-read)▪ to \read sth etw Korrektur lesento \read a proof Korrektur lesen8. POL, LAWto \read a bill/measure eine Gesetzesvorlage/gesetzliche Verfügung lesen9. (inspect and record)▪ to \read sth etw ablesento \read a meter einen Zählerstand ablesen10. (show information)▪ to \read sth etw anzeigenthe thermometer is \reading 40°C in the shade das Thermometer zeigt 40°C im Schatten an▪ to \read sth chemistry, English, history etw studieren12. COMPUTto \read a card eine Karte [ein]lesento \read data Daten lesen\read/write head Lese-/Schreibkopf\read only nur zum Lesen\read-only memory Festwertspeicher m13. RADIO, TELECdo you \read me? — loud and clear können Sie mich verstehen? — laut und deutlichI don't \read you ich verstehe nicht, was du meinst14. (prophesy)to \read sb's palm jdm aus der Hand lesento \read the tea leaves aus dem Kaffeesatz lesento \read sth in the cards etw in den Karten lesen15.▶ to \read sb like a book in jdm lesen können wie in einem [offenen] Buch▶ \read my lips! hör [mal] ganz genau zu!▶ to \read sb's lips jdm von den Lippen lesen▶ to \read sb's mind [or thoughts] jds Gedanken lesenIII. vi<read, read>1. (understand written material) lesento \read avidly leidenschaftlich gern lesento \read voraciously Bücher geradezu verschlingen▪ to \read about [or of] sb/sth über jdn/etw lesento \read aloud [or out loud] [to sb] [jdm] laut vorlesen3. (create impression)4. (have wording) lautenthere was a sign \reading “No Smoking” auf einem Schild stand „Rauchen verboten“5. THEAT, FILM▪ to \read for sth etw studierento \read for the Bar Jura [o ÖSTERR Jus] studieren7. (be interpreted as)8.▶ to \read between the lines zwischen den Zeilen lesenread2[red]II. adj▶ to take sth as \read etw als selbstverständlich voraussetzenwe will take the minutes as \read wir setzen das Protokoll als bekannt voraus* * *I [riːd] vb: pret, ptp read [red]1. vt1) (ALSO COMPUT) lesen; (to sb) vorlesen (to +dat)I read him to sleep — ich las ihm vor, bis er einschlief
for "meet" read "met" — anstelle or an Stelle von "meet" soll "met" stehen
to read sb's thoughts/mind — jds Gedanken lesen
to read the tea leaves —
3) (Brit UNIV form = study) studieren4) thermometer, barometer etc sehen auf (+acc), ablesenthe thermometer reads 37° — das Thermometer steht auf or zeigt 37°
do you read me? (Telec) — können Sie mich verstehen?; (fig) haben Sie mich verstanden?
2. vito +dat)she reads well — sie liest gut; (learner, beginner) sie kann schon gut lesen
will you read to me, Mummy? — Mutti, liest du mir etwas vor?
2)(= convey impression when read)
this paragraph reads/doesn't read well — dieser Abschnitt liest sich gut/nicht gutthis reads like an official report/a translation — das klingt wie ein offizieller Bericht/eine Übersetzung
that's how it reads to me — so verstehe ich das
3) (= have wording) lautenthe letter reads as follows — der Brief geht so or lautet folgendermaßen
4) (Brit UNIV form= study)
to read for an examination — sich auf eine Prüfung vorbereitenSee:→ bar3. nII [red] pret, ptp of read Iadjhe is well/not very well read — er ist sehr/wenig belesen
* * *read1 [riːd]A sa) Lesen n:can I have a read in your paper? kann ich mal in deine Zeitung schauen?;give sth a careful read etwas sorgfältig durchlesenb) Lektüre f:it is a good read es liest sich gutB v/t prät und pperf read [red]1. a) allg lesen:for “Jean” read “John” statt „Jean“ lies „John“;take sth as read etwas als selbstverständlich voraussetzen;we can take it as read that … wir können davon ausgehen, dass …;d) einen Text Korrektur lesene) eine Vorlesung, einen Vortrag haltenf) eine Erklärung etc verlesen:read sth into etwas in einen Text hineinlesen;b) etwas nachlesen2. Funkverkehr: verstehen:do you read me?a) können Sie mich verstehen?,b) fig haben Sie mich verstanden?the bill was read for the third time die Gesetzesvorlage wurde in dritter Lesung behandeltread music Noten lesen6. ein Rätsel lösen7. jemandes Charakter etc durchschauen:read sb like a book in jemandem lesen wie in einem Buch;read sb’s face in jemandes Gesicht lesen; → thought1 18. einen Satz etc auslegen, auffassen, deuten, verstehen9. a) (an)zeigen:the thermometer reads 20°10. COMPUT lesen, abfühlen:read in einlesen, -geben;read out auslesen, -geben ( → B 1)11. besonders Br studieren, hören: → law1 5C v/i1. lesen:he has no time to read er hat keine Zeit zum Lesen;2. (vor)lesen:read to sb jemandem vorlesen ( from aus)3. eine (Vor)Lesung oder einen Vortrag halten5. sich gut etc lesen (lassen):it reads like a translation es liest sich oder klingt wie eine Übersetzung6. lauten:7. sich auslegen lassen:read2 [red]A prät und pperf von read1B adj1. gelesen:the most-read book das meistgelesene Buch* * *1. transitive verb,1) lesenread somebody something, read something to somebody — jemandem etwas vorlesen; see also take 1. 31)
2) (show a reading of) anzeigen3) (interpret) deutenread somebody's mind or thoughts — jemandes Gedanken lesen
read something into something — etwas in etwas (Akk.) hineinlesen
4) (Brit. Univ.): (study) studieren2. intransitive verb,1) lesen2) (convey meaning) lauten3) (affect reader) sich lesen3. noun1)2) (Brit. coll.): (reading matter)4.[red] adjectivewidely or deeply read — sehr belesen [Person]
the most widely read book/author — das meistgelesene Buch/der meistgelesene Autor
Phrasal Verbs:- read off- read out- read up* * *p.p.gelesen p.p. v.(§ p.,p.p.: read)= eingeben v.einlesen v.lesen v.(§ p.,pp.: las, gelesen) -
2 read *****
[riːd] [rɛd] read vb: pt, pp1. vt1) (gen) leggereto read o.s. to sleep — leggere per addormentarsi
do you read me? Telec — mi ricevete?
2) (Univ: study) studiareto read Chemistry — fare or studiare chimica
3) (interpret: dream, signal) interpretare, (hand) leggereshe can read me like a book — mi legge nel cuore, per lei sono come un libro aperto
2. vi1) leggere2) (indicate: meter, clock) segnarethe inscription reads "To my son" — la dedica dice "A mio figlio"
3. n•- read off- read on- read out- read up -
3 DRAUMR
(-s, -ar), m. dream; eigi er mark at draumum, dreams are not worth noticing; segja em draum, to tell one’s dream to another; ráða draum, to read (interpret) a dream; draumr rætist, a dream proves true; vakna eigi við góðan draum, to awake from a bad dream; em er draums, one dreams, is in a trance.* * *m. [A. S. dreâm; Hel. drôm; Engl. dream; Swed.-Dan. dröm; Germ. traum; Matth. i. and ii, and by a singular mishap Matth. xxvii. 19, are lost in Ulf., so that we are unable to say how he rendered the Gr. οναρ:—the A. S. uses dreâm only in the sense of joy, music, and dreamer = a harper, musician, and expresses draumr, Engl. dream, by sveofnas,—even the Ormul. has dræm = a sound; so that the Engl. dream seems to have got its present sense from the Scandin. On the other hand, the Scandin. have dream in the proper sense in their earliest poems of the heathen age, ballir draumar, Vtkv. I; Hvat er þat draurna, Em. I; it is used so by Bragi Gamli (9th century), Edda 78 (in a verse); cp. draum-þing, Hkv. 2. 48, whilst the A. S. sense of song is entirely strange to Icel.: it is true that svefnar (pl.) now and then occurs in old poets = Lat. somnium, but this may be either from A. S. influence or only as a poetical synonyme. Which of the two senses is the primitive and which the metaph.?]:—a dream. Many old sayings refer to draumr,—vakandi d., a day dream, waking dream, like the Gr. υπαρ; von er vakandi draumr, hope is a waking dream, or von er vakanda manns d.; ekki er mark at draumum, dreams are not worth noticing, Sturl. ii. 217; opt er ljotr d. fyrir litlu, Bs. ii. 225. Icel. say, marka drauma, to believe in dreams, Sturl. ii. 131; segja e-m draum, to tell one’s dream to another, Nj. 35; ráða draum, to read (interpret) a dream, Fms. iv. 381, x. 270, xi. 3; draumr rætisk, the dream proves true, or (rarely) draum (acc.) ræsir, id., Bret.; vakna við vándan (eigi góðan) draum, to wake from a bad dream, of a sudden, violent awakening, Fms. iii. 125, ix. 339, Stj. 394, Judg. viii. 21, 22; vakna af draumi, to waken from a dream; dreyma draum, to dream a dream; láta e-n njóta draums, to let one enjoy his dream, not wake him: gen. draums is used adverb. in the phrase, e-m er draums, one is benumbed, dreamy: stóð hann upp ok fylgði englinum, ok hugði sér draums vera, Post. 656 C; draums kveð ek þér vera, Hkv. Hjörv. 19; þótti honum sjálfum sem draums hefði honum verit, O. H. L. 81; hence comes the mod. e-m er drums, of stupid insensibility. Passages referring to dreams—Hkr. Hálfd. S. ch. 7, Am. 14. 25, Edda 36, Íb. ch. 4, Nj. ch. 134, Ld. ch. 33, Gunnl. S. ch. 2, 13, Harð. S. ch. 6, Lv. ch. 21 (very interesting), Gísl. ch. 13, 24 sqq., Glúm. ch. 9, 21, Þorst. Síðu H., Vápn. 21, Bjarn. 49, Fbr. ch. 16, 37, Þorl. S. ch. 7, Sturl. i. 200, 225, ii. 9, 99, 190, 206–216, iii. 251–254, 272, Rafns S. ch. 7, 14, Laur. S. ch. 2, 65, Sverr. S. ch. 1, 2, 5, 42, Fms. vi. 199, 225, 312, 403, 404, vii. 162, Jómsv. S. ch. 2, etc. etc.COMPDS: draumamaðr, draumaráðning, draumaskrimsl, draumavetr. -
4 interpretare
interpretpersonnagio playmusic play, perform* * *interpretare v.tr.1 to interpret: come interpreti i fatti?, how do you interpret (o explain) the facts?; come interpreti questi versi?, how do you interpret these lines?; interpretare un sogno, to interpret a dream; interpretare la Sacra Scrittura, to interpret the Scriptures; interpretare un testo, to interpret a text; (dir.) interpretare una legge, to interpret a law // male interpretare, to misunderstand (o to misinterpret): hai male interpretato le mie parole, you have misinterpreted my words // (mil.) interpretare i segnali, to read the signals2 (teatr., mus.) to play, to interpret: interpreterà la parte di Ofelia, she will play (o interpret) the part of Ophelia; interpretare un film, to star in a film; interpretare una parte, to interpret a role; interpretare un concerto di Brahms, to interpret a concerto by Brahms.* * *[interpre'tare]verbo transitivo1) cinem. mus. teatr. to play [ruolo, personaggio]; to sing* [ canzone]; to perform, to play [ brano]2) (desumere un significato da) to interpret [testo, parole, sogno, avvenimento, legge]3) (intuire) to interpret [desideri, propositi]* * *interpretare/interpre'tare/ [1]1 cinem. mus. teatr. to play [ruolo, personaggio]; to sing* [ canzone]; to perform, to play [ brano]2 (desumere un significato da) to interpret [testo, parole, sogno, avvenimento, legge]; interpretare male to misinterpret3 (intuire) to interpret [desideri, propositi]. -
5 פשר I
פְּשַׁרI ch. sam(פשרto divide, to spread), 1) to melt, be dissolved. Targ. O. Ex. 16:21.Trnsf. (of a charm) to vanish, be broken. Snh.67b כי מטא לאשקויי מייא פ׳וכ׳ when he came (to a river) to let the ass drink, it disappeared (the charm was broken), and there stood a landing board (v. אוּסְקָנִיתָא). 2) ( to dissolve, to chew the cud. Targ. Y. Lev. 11:7. Targ. Deut. 14:8. 3) to solve a riddle or a dream; to interpret. Targ. Gen. 40:16. Ib. 41:12; a. fr. (in O. ed. Berl. interch. with Pa.).Lam. R. to I, 1 דלמא דאתון (חדא איתתא) רבתי הכימין למִיפְשַׁר חלמאוכ׳ do you understand how to interpret a dream which I had as well as your master?; a. e. Pa. פַּשֵּׁר 1) to disengage, tear loose. Pesik. Shek., p. 11a> דאת מְפַשֵּׁר להוכ׳ (not ליה) which thou makest loose here, v. preced. a. סִירְתָּא; Yalk. Prov. 953; Yalk. Ex. 386.Snh. l. c. פַּשְּׁרָה לה (Ms. K. פַּשַּׁרְתָּהּ) she released (disenchanted) her. 2) to solve (a riddle), interpret (a dream). Targ. O. Gen. 41:15 וּמְפַשַּׁר ed. Berl. (ed. Amst. לְמִפְשַׁר). Ib. 40:16; a. fr. (v. supra).Targ. Cant. 2:5 (some ed. מַפְשַׁר Af.).Yoma 28b הוא חלים והוא מפשר did he dream and himself interpret?, i. e. did he answer his own query? Ber.56a מפשר חלמי הוה was an interpreter of dreams; ib. מפשר ליהוכ׳, v. גְּרִיעוּתָא. Lam. R. to I, 1 רבתי (חד כות׳ 1) חד … עביד נפשיה מפשר חלמין a certain Samaritan professed to be an interpreter of dreams; a. fr.Part. pass. מְפַשַּׁר. Ber.55b חלמא דלא מפ׳וכ׳ a dream not interpreted is like a letter not read (has no effect). 3) to release, settle with. Y.Keth.X, end. 34a (read as Asheri to Keth.91b:) קום פַּשֵּׁר (or פַּשְּׁרִין) rise and settle with me; יכיל מומר ליה פַּשְּׁרִין ואי טרף טרף he may say to him, settle with me, and if he (the prior creditor) should seize (what you give me in settlement), he may seize it. Pesik. Shub., p. 164b> פשר פריטך settle thy account; a. e. Ithpa. אִתְפַּשּׁר to be released. Ib. עד זמן דמִתְפַּשּׁר פריטוי until he has redeemed his debt; וכיון דנתפשרוכ׳ (read: דאתפשר) and when his account was settled (v. סְפַן). -
6 פְּשַׁר
פְּשַׁרI ch. sam(פשרto divide, to spread), 1) to melt, be dissolved. Targ. O. Ex. 16:21.Trnsf. (of a charm) to vanish, be broken. Snh.67b כי מטא לאשקויי מייא פ׳וכ׳ when he came (to a river) to let the ass drink, it disappeared (the charm was broken), and there stood a landing board (v. אוּסְקָנִיתָא). 2) ( to dissolve, to chew the cud. Targ. Y. Lev. 11:7. Targ. Deut. 14:8. 3) to solve a riddle or a dream; to interpret. Targ. Gen. 40:16. Ib. 41:12; a. fr. (in O. ed. Berl. interch. with Pa.).Lam. R. to I, 1 דלמא דאתון (חדא איתתא) רבתי הכימין למִיפְשַׁר חלמאוכ׳ do you understand how to interpret a dream which I had as well as your master?; a. e. Pa. פַּשֵּׁר 1) to disengage, tear loose. Pesik. Shek., p. 11a> דאת מְפַשֵּׁר להוכ׳ (not ליה) which thou makest loose here, v. preced. a. סִירְתָּא; Yalk. Prov. 953; Yalk. Ex. 386.Snh. l. c. פַּשְּׁרָה לה (Ms. K. פַּשַּׁרְתָּהּ) she released (disenchanted) her. 2) to solve (a riddle), interpret (a dream). Targ. O. Gen. 41:15 וּמְפַשַּׁר ed. Berl. (ed. Amst. לְמִפְשַׁר). Ib. 40:16; a. fr. (v. supra).Targ. Cant. 2:5 (some ed. מַפְשַׁר Af.).Yoma 28b הוא חלים והוא מפשר did he dream and himself interpret?, i. e. did he answer his own query? Ber.56a מפשר חלמי הוה was an interpreter of dreams; ib. מפשר ליהוכ׳, v. גְּרִיעוּתָא. Lam. R. to I, 1 רבתי (חד כות׳ 1) חד … עביד נפשיה מפשר חלמין a certain Samaritan professed to be an interpreter of dreams; a. fr.Part. pass. מְפַשַּׁר. Ber.55b חלמא דלא מפ׳וכ׳ a dream not interpreted is like a letter not read (has no effect). 3) to release, settle with. Y.Keth.X, end. 34a (read as Asheri to Keth.91b:) קום פַּשֵּׁר (or פַּשְּׁרִין) rise and settle with me; יכיל מומר ליה פַּשְּׁרִין ואי טרף טרף he may say to him, settle with me, and if he (the prior creditor) should seize (what you give me in settlement), he may seize it. Pesik. Shub., p. 164b> פשר פריטך settle thy account; a. e. Ithpa. אִתְפַּשּׁר to be released. Ib. עד זמן דמִתְפַּשּׁר פריטוי until he has redeemed his debt; וכיון דנתפשרוכ׳ (read: דאתפשר) and when his account was settled (v. סְפַן). -
7 RÁÐA
(ræð; réð, réðum; ráðinn), v.1) to advise, counsel, ráða e-m e-t (réðu vinir hans honum þat, at hann berðist eigi við þik);ráða e-m ráð, to give one counsel;2) to consult about, discuss, with dat. (ráða landráðum);ráða ráðum sínum, to hold a conference;3) to devise, plan;þeir ráða atför við Gunnar, thev plan an onslaught on G.;réð hón þeim bana, she plotted that man’s death;4) to plot or cause one’s death, = ráða e-m bana (þær atluðu, at konungr mundi hafa ráðit hann);Reginn mik réð, R. betrayed me;5) to agree on;réðu þeir þat þá með sér, they settled this among themselves;6) to fix, decide, resolve, with acc.;ek hefi áðr ráðit brúðlaup mitt, I have fixed my wedding day;réðu þeir þá þat at fara ofan til Rangár, then they resolved to ride down to Rang river;ráða e-t til staðar, to settle, fix definitively, = staðráða e-t (vil ek finna konung áðr en ek ráða þetta til staðar);7) to hire, take into service (ráða skipverja, ráða sér hjón);bóndi sagði húsfreyju, at hann hafði Hrapp ráðit með sér, that he had taken H. into his company;8) to rule, govern, with dat. (ráða landi, ríki; Einarr jarl ráð þá Orkneyjum);9) to rule, command, have one’s way, prevail, decide, settle (skal hón sjálf ráða hvárt hón vill hann eða eigi);skal ráða afl með þeim, the majority shall decide;Ólafr bað móður sína. eina ráða, to settle the matter alone;landfall ræðr fyrir sunnan, makes the boundary towards the south;with dat., hvárt ræðr þú því, er, is it your doing that..?;ráða engu, to have no authority, be of no avail (orðheill þín skal engu ráða);ráða landamerkjum, to make the boundary (Hafslœkr réð þar landamerkjum);ráða búi sínu, to conduct, manage one’s estate;hann réð sér sjálfr, he was independent;ertu nökkurs ráðandi hér, have you any authority here?10) to have, possess, be master of, enjoy;ráða fé ok fjörvi, to enjoy wealth and life;11) to explain, read;ráða gátu, to read a riddle;ráða draum, to interpret a dream;ráða e-t at líkindum, to judge from probabilities (engar munu fríðari en þínar dœtr, ef at líkindum skal ráða);12) to read and understand (ráða rúnar, stafi, rit);réð ek þær rúnar, er reist þín systir, I have read the runes thy sister engraved;13) to punish, chastise, with dat. (fóstri hans var harðr við hann ok réð honum mjök);14) to undertake;ráða stórt, to aim high, undertake great things;15) periphrastically with an infin., to do;ráðumk ganga, we (I) do go;hón réð vakna (= hón vaknaði), she awoke;þau lög, er hann réð upp at segja, the laws which he pronounced;16) with preps.:ráða e-t af, to resolve, make up one’s mind (réð hann þat af at sigla súðr til Danmerkr);to discontinue, put a stop to (ek hygg, at Þóroddr ætli nú at af ráða hingatkvámur þínar);to do away with (þú verðr nú þetta vandræði af at ráða);ráða e-n af e-u, to make one leave off (af hefir þú mik ráðit brekvísi við þik);ráða e-u af (e-u), to get off;Þ. bað menn taka forka ok ráða af skipinu, to get the ship off, set her afloat;ráða e-n af = ráða e-n af lífi, af dögum, to put out of the way, put to death (hann kvazt mundu af ráða illmenni þessi);ráða at e-m, to attack (njósnarmenn hlupu upp ok réðu at þeim);ráða á e-t, to set about a thing (þeir réðu á íshöggit);ráða á e-n, to attack one (þorðu aldri úvinir hans á hann at ráða);ráða bót (bœtr) á e-u, to remedy, make good (þóttust menn eigi kunna bœtr á þessu ráða);ráða eptir e-m, to pursue one;ráða e-n frá e-u, to deprive one of, exclude one from (ráða e-n frá landi, ríki);ráða fyrir e-u, to command, have authority over, be master of (ráða fyrir skipi, hofi, fé, eldi);ráða í e-t, to guess at, find out (Gormr konungr réð ekki í þetta);ráða móti, í móti e-m, to attack one (í móti Kára réð Mörðr);ráða e-n ofan, to overthrow;ráða ór e-u, to find an expedient, solve a difficulty (er nú vant ór at ráða);ráða til e-s, to rush in upon, attack (hann reiddi upp øxina ok réð til Þórvarðs); to take to (set about) a thing, try, make an attempt;S. kom fótum undir sik, ok réð til í annat sinn, and tried again the second time;ok er nú til at ráða, ef þér vilit, now is the time for action, if you are willing;skal ráða til árinnar eða eigi, shall we try to pass the river or not?;ráða til orrostu, to go to battle;ráða til uppgöngu, to make an ascent;ráða til ferðar, to start on a journey;ráða skipi til hlunns, to draw a ship on to land;ráða um e-t, to dispose of (megum vér eigi ráða um hennar gjaforð);to deliberate on (konungr gaf jarli orlof at ráða um þetta við menn sina);ráða um at gøra e-t, to be about to do a thing (hann tók um strenginn ok réð um at fara upp í skipit);ráða um við e-n, to put an end to, finish off (var Alfr þá kominn ok ætlaði skjótt um at ráða við Finnboga);ráða e-t or e-u undan e-m, to deprive one of (hón vildi eigi giptast, því at hón vildi eigi ráða fé undan dóttur sinni);ráða e-t undir e-n, to put in the charge of (þá réðu þeir goðorð sitt undir Rafn);ráða e-t upp, to read up (þessi sömu bréf lét erkibiskup upp ráða í Danmörku);ráða við e-n, to be able to master one (muntu nú einn við mik ráða);ráða e-t við sik, to make up one’s mind;ráða yfir e-u, to rule, govern;17) refl., ráðast.* * *pres. ræð, ræðr, ræð; pl. ráðum, ráðit, ráða; pret. réð, 2nd pers. rétt, réttu, rhymed with hætta, Fms. vi. (in a verse); mod. réðst, pl. réðu; subj. réði; imper. ráð, ráddú; part. ráðinn; a middle form ráðumk, Hom. 113; a weak pret. indic. réði occurs in the poem Jd. 35 (ótrauðr á haf réði), and in prose, Fms. i. 223, and is freq. in mod. usage (eg réði honum að bíða … hann réði því ekki): [a word common to all Teut. languages; A. S. ræðan; Old Engl. rede and read; Germ. rathen; Dan. raade; the Goth. has rêdan, but it is rarely used in Ulf.]A. To advise, counsel, with dat. of the thing and acc. of the person; ráða e-m e-t, réðu vinir hans honum þat, at hann berðisk eigi við þik, Nj. 33; réðu honum þat allir at samna liði. Eg. 9; ráða e-m ráð, to give one counsel, Vþm. 1; ráðumk þér, Hm. 113 sqq.; þat ræð ek þér, Sdm. 22 sqq., Nj. 61; makligr ertú þeirra, segir Njáll, ok réð honum ráðin, 71; ráð er þér ráðit, Fm. 21; ráða e-m heilræði, Nj. 85.2. to consult; ráða ráðum sínum, to hold a conference, Edda 26, Fms. vii. 259; vóru opt á tali ok ráða-stefnu ok réðu landráðum, i. 52.3. to devise; þá menn er konu hafa numit eða þat hafa ráðit, Grág. i. 354, Gullþ. 14.4. to fix, decide, determine, resolve, with acc.; ek hefi áðr ráðit brúðlaup mitt, Nj. 4; ráða samband, Gullþ. 14; ráða atför við Gunnar, Nj. 1, 7; réðu þeir þat þá með sér, 93; hefi ek ráðit honum kvánfang, 151; siðan réð Gunnarr utanferð sína með honum, 41, cp Sturl. ii. 168; ráða e-m ró, Ls. 55:—ráða e-t af, to form a decision, Eg. 337; en af verðr at ráða nokkut ór hverju vandræði, Lv. 39:—ráða e-t við sik, to make up one’s mind; hvárt hann vildi þar vera eða fara til Íslands, hann kvaðsk eigi þat hafa ráðit við sik, Nj. 123:—ráða um e-t, to deliberate; hann gaf jarli orlof at ráða um þetta kjör við menn sína, Ó. H. 97:—ráða e-t (or e-u) til staðar, to settle, fix definitely, Fms. ii. 78, Ld. 178:—ráða ór, ráða ór e-u, to find an expedient, solve a difficulty, Nj. 177. Ld. 54, 180.5. to hire, take into service; ráða skipverja, Fms. vi. 238; réð Hallgerðr sér hjón, Nj. 25; ek em kona Njáls, segir hón, ok ræð ek eigi síðr hjón en hann, 54; Njáll réð honum hjón öll, 151; bóndi sagði húsfreyju sinni at hann hafði Hrapp ráðit með sér, 131; hón hafði ráðit mann til at svíkja konung í drykk, Fms. ix. 5; vilda ek at vit færim í hernað ok réðim menn til með okkr, Nj. 41; ráða land undan e-m, Fb. ii. 171.6. to plan, plot, contrive, or cause one’s death, put to death, betray, Germ. verra’ben; Regin þik réð, hann þik ráða mun, Fm. 22; þú rétt hann, Fas. i. 202; þær ætluðu at konungr mundi hafa rúðit hann, Fms. iv. 312; hann réð Plóg svarta föður-bana sinn, xi. 353; ef kona drepr bónda sinn eða ræðr hann fyrir íllsku sakir, Js. 27; ráða e-m bana, bana-ráð, Nj. 21, 52, Fb. i. 410, Skv. 1. 51:—ráða e-n af, to put out of the way, put to death, Gullþ. 14, Fms. i. 204, Al. 128; sá ótti er nú af ráðinn ok endaðr, Fs. 9; ek hygg at Þóroddr ætli nú af at ráða hingat-kvámur þínar, Eb. 144; ráða e-n frá, to despatch, Ld. 294; ráða e-n af dögum, to put to death; ráða e-n frá ríki, Fms. iii. 18; ráða e-n ofan, to overthrow, Bárð. 164.II. to rule, govern, with dat.; ráða Þrænda-lögum, Fms. i. 52; ráða landi, ráða ríki, 22, Nj. 41; Einarr jarl réð Orkneyjum, Fms. i. 197; Hákon konungr réð Noregi, x. 4; er réð fyrir Holtseta-landi, xi. 3; þann konung er ræðr Jórsala-landi … þann er Englandi ræðr, Edda 92; ráða landráðum, to have the government, govern, Fms. i. 52.2. to rule, prevail, have one’s own will, as also to manage, lead, have authority, management, and similar usages; skal ráða afl með þeim, Nj. 150; sá reð er ríkr var, Sól.; hann réð sér ekki fyrir kæti, he was beside himself for joy; skal hón sjálf ráða hvárt hón vill hann eða eigi, Nj. 24; ek skal hér ráða, 52; Ólafr bað móður sína eina ráða, Ld. 70; sögðu þá ráða eiga er fleiri vóru, 74; ætlar þú at þú munir ráða. Fms. vii. 13; konungr svarar ok biðr hann ráða, xi. 29: Lögmaðr skal ráða, he shall have the casting vote, Gþl. 18: the phrase, ef ek má ráða, if I can have it as I like; þú ræðr því, as you like! þvíat þar ræðr eigi frændsemi, Grág. i. 172: to rule, sól skal ráða um sumar en dagr um vetr, Gþl.; landfall ræðr (rules, makes the boundary) fyrir sunnan, Pm. 88; ór ánni ræðr keldan … ok lækr út úr henni til sjáfar, Dipl. ii. 1; ráða landa-merkjum, Eg. 711; ráða boði ok banni, Gþl. 76; ráða búi ok kaupum, 269; ráða giptingum, 211; ráða sessa kostum, Gm. 14; ráða kaupum, fé, skipti, Gþl.; ráða fé til þarfa, to dispose of money to advantage, put it out at interest, Gþl.; sigri vér ráðumk, Orkn. (in a verse); hugr ræðr hálfum sigri, a saving; ráða sínum ferðum, Fms. i. 75; réð Örn leiðsögu, Ld. 74: hvárt ek má nokkuru um þat ráða, Fms. vii. 13; mörgum ræðr litlu hve, ‘tis of small interest, Am. 33; ráða engu, Hdl. 49; ráða veðri. Rb. 388; veðr ræðr akri en vit syni, Hm.; hvar skal ek sitja—Móðir mín skal því ráða, Nj. 7; ek réð ráði hennar fyrr, i. e. gave her away, 23; hvárt hann kunni ráða fé sínu, Grág. i. 176; ráða orði, ii. 309; hvárt ræðr þú því er Steinarr son þinn sækir sökum Þorstein son minn, hast thou caused it, is it thy making? Eg. 727; þú því rétt er ek ríða skyldak, Fm. 26; ek því ræð, er þú ríða sér-at, Ls. 28; en réðu því Nornir, Orkn. (in a verse); ílla réð ek því, that was foolishly done, Fbr. (in a verse); ek hefi því ráðit, at …, Ísl. ii. 322; því þykki mér ráðit, well done, Sks. 100:—various phrases, ráða e-u bót (bætr) or ráða bót (bætr) á e-u, to mend, better, Hom. 159, Ld. 206, Fms. vii. 162, Landn. 8, Eb. 114:—with prep., ráða fyrir e-u (for-ráð), to rule, manage, govern, Fms. i. 288, Hkr. 1. 40; ráða fyrir lögum, Nj. 5, 150, Eg. 34, 239, 754, Ld. 76, 132, Fms. i. 11, Grág. i. 333:—ráða um e-t, to dispose of, (um-ráð); nú megu vit ekki ráða um hennar gjaforð, Fms. iv. 194:—ráða við e-ð, to be able to do, manage, Bárð. 163; eg ræð ekki við hann (þat), I cannot manage him; við-ráðanlegr, manageable:—ráða yfir e-u (yfir-ráð), to rule, govern, Fms. iv. 83.3. to have, possess, enjoy; hvítum ræðr þú enn hjöltunum, … ráða deigum brandinum, Eb. 238; ráða fé ok fjörvi, to enjoy wealth and life, Fm. 26; ráða arfi, gulli, hringum, Skv. 2. 9, Hkv. Hjörv. 6, 11; ráða nafni, aldri, hjarta, lofi, dýrð, to enjoy a name, life …, Lex. Poët.; ráða eign ok auðsölum. Fsm. 8, 9; ráða rauðum manni, to be red, Fbr. (in a verse):—part. ráðandi, with gen., ertu nokkurs ráðandi hér, hast thou any authority here? Nj. 54; þess verða ek ráðandi við mína menn, I will manage that. Fms. xi. 30; vera mikils ráðandi, of great influence, Fas. ii. 504: ráðandi postula, the ruler of the apostles, Edda 92, Lex. Poët.III. to explain, read; ráða gátu, to read a riddle, Fas. i. 454; varð engi sú gáta upp borin er hann réði (subj.) eigi, 532; ráða e-t, Am. 22; ráða draum, to read a dream, Nj. 121, Ld. 126, Ísl ii. 194, 197, x. 270, xi. 3, Rb. 394; Pharao dreymdi drauma ok urðu eigi ráðendr til, Ver. 17; veiztú hve rísta skal, veiztú hve ráða skal, of magical characters, Hm. 145:—ráða í e-t, to guess at, find out, Fms. xi. 16; ok væntir mik at eigi mundi í þat ráðit, Ísl. ii. 333; munu þeir ekki í ráða er myrkt er, 378, Fær. 255.2. to read, prop. to explain, interpret; skal hann láta ráða skrá heima at kirkju, K. Þ. K. 46; ráða rúnar, Am. 12, Hom. (St.); þegar Domitianus hafði rit ráðit, 623. 12, Karl. 16: ráða upp, to read up; þessi sömu bréf lét erkibiskup upp ráða í Danmörku, Fms. viii. 293; á alþingi léc Páll biskup ráða upp jarteinir ens sæla Þórláks, Bs. i. 352; tók ok lét þar upp ráða, 623. 10; ráða skrá, K. Þ. K.IV. to punish, chastise, with dat.; Guð ræðr oss till batnaðar sem sonum, Greg. 73; fóstri hans var harðr við hann ok réð honum mjök, Bs. i. 416; nú ef sveinn vill eigi nema ok leiðisk bók, þá skal hann færa til annarra verka, ok ráða honum til, svá at hvárki verði af örkuml né ílit, K. Þ. K. 56; honum var ráðit fyrir flestum höfuð-kirkjum, Sturl. ii. 147:—with acc., konu sína skal engi maðr með höggum ráða at öldri né at áti, N. G. L. i. 29; nú ef maðr ræðr konu sína eigna lyklum eða lásum ( beats her with keys or bars), þá er hann sekr, 356 (ráðning).V. with the notion of action, to undertake; ráða stórt, to aim high, aspire, Lex. Poët.; kann vera at ek finna þann höfðingja at minnr vaxi fyrir augum at ráða stórt ( to undertake great things), en þér konungr, Fms. vi. 399 (stór-ræði); ráða gott, to manage well, Ó. H. (in a verse).2. with prepp., ráða á e-t, to take to a thing; þeir réðu á íshöggit, Fms. vi. 336; ráða á e-n, to attack one; mun eigi þá á þik ráðit, Nj. 93, 253 (á-ræði):—ráða at e-m, to attack, invade, passim:—ráða af, to get off, clear; hann bað þá taka forka ok ráða at skipinu, and get the ship off, set her afloat, Ld. 56; aðilinn ræðr sik af baugbrotum, ef …, Grág. ii. 173; at hefir þú mik ráðit brekvísi, thou hast cured me of complaining, Ld. 134:—þá réðu þeir goðorð sitt undir Rafn fyrir sakir vinsælda hans, they put their ‘godord’ in the charge of R., Bs. i. 642:—ráða móti e-m, to go against in a fight, withstand; í móti Kára réð Mörðr Sigfússon, Nj. 253:—ráða til e-s, to rush in upon; hann reiddi upp öxina ok réð til Þorvarðar, Sturl. ii. 37, (til-ræði, an assault): to take to a thing, try, í vár réðu vér til ok hljópum í brott, Eg. 235; ok er þeim þótti sér færi til at ráða leyndusk þeir á brott, when they saw an opportunity they stole away, 572; ok er nú til at ráða ef þér vilit, now is the time for action, Nj. 154; Skarphéðinn kom fótum undir sik, ok réð þegar til í annat sinn, 202:—to start, make for, attempt, ráða til orrostu, to go to battle, Eg. 530; ráða til uppgöngu, 229; en þó ekki svá at til hans væri ráðanda (gerund.), Fms. vi. 352; réð hann þá til ok hjó sundr orminn, id.; þat var ekki annarra manna hlaup, enda réð ok engi til, Eg.; þeir ráða til ok hlaupa í munn drekanum, Fb. ii. 317; skal ráða til árinnar eðr eigi, shall we try to pass the river or not? Ld. 46; hann bauð út miklum her ok réð til skipa, Fms. i. 22; ráða til ferðar, to start on a journey, Landn.:—ráða skipi til hlunns, to put the ship in a shed, Eg. 515, Nj. 10; ráða sik frá e-u, to disengage oneself from, Hom. 147, MS. 655 xxvi. 1; ráða um, hann tók um strenginn, ok réð um at fara upp í skipit, and was just about to go up into the ship, Fms. ix. 24.3. periphrastically, with an infin. mostly without the particle ‘at;’ ráðumk ganga, we do go, Am. 77; ráðum yppa, spyrja segja, leyna, Lex. Poët.; hverr er segja ræðr, does tell, Hm. 125; hón réð vakna, she awoke, Am. 10; annan réð hón höggva, 48; ekki réttu leifa, 80; allt þats réð heita, 102; réð ek at ganga, Fas. ii. (in a verse); ef ek ræð á vág at vaða, Hbl. 47: with the particle ‘at,’ réð at stökkva, Eb. (in a verse): also reflex., réðsk at sofna, Rm. 5; but réð at sofna, went to sleep, 17: in prose, þau lög sem hann réði upp at segja, Íb. 12; ráðask geyja, Am. 24.B. Reflex. ráðask, referring to the person himself; ráðask um við e-n, to consult; Gunnarr görði görðina ok réðsk við öngan mann um, Nj. 80; hvárigum þótti ráð ráðit nema við aðra réðisk um, 167; ef hann hefði nokkut við mik um ráðisk, Ld. 306; þá réðsk hann um við vini sína, Eg. 9.2. to be resolved, fixed, settled; þá er kaupit réðsk, Nj. 17; eigi mun þat svá skjótt ráðask, Ísl. ii. 213; þetta mál er miklu meira en þat megi skjótt ráðask, Fms. vi. 18; af þeim tiðendum ræðsk þat, at …, ix. 433; eigi mun þetta ráðask þessu sinni, xi. 4; þá var ráðin sættin, Ld. 308; en ráðit kalla ek kaupit, Sd. 179; réðsk hann þá þar at hjóni, he hired himself out, entered service, Nj. 57. 3 (answering to and identical with A. V above), ráðask frá, to leave; þóat ek ráðumk frá, Fms. i. 225: ráðask í e-t, to undertake; ráðask í hernað, passim; hann réðsk í flokk með þeim, Nj. 94, Fb. ii. 172:—ráðask til e-s, to venture on a thing; þá ráðsk (imper.) þú til ok far í hauginn, Fms. iv. 28:—to move one’s abode, Hákon spurði Gunnar ef hann vildi ráðask til Hákonar jarls, Nj. 41; bið Una selja jörð sína ok ráðask hingat til mín, Orkn.; hann réðsk þangat bygðum, Þorf. Karl. 364; ráðask til ferðar (= Germ. sich begeben), Eg. 4; víkingar ok herkonungar er réðusk til liðs með Eiríki, Fms. i. 24; réðsk hann þá þangat um várit at fardögum ok móðir hans, Bs. i. 455: ráðask ór hernaði, to give up, leave off freebooting, Fg. 2:—at þeim hafði óheppilega um ráðisk, they had formed an unhappy plan, Knytl. S. ch. 69 (Lex. Poët.); cp. miðráðit.4. to turn out; ok réðsk til allgiptusamliga, Fms. x. 53; and in the mod. phrase, það réðsk vel, ended well; sjá hvernig það ræðst, see how it will turn out; of a dream, to prove true (see A. III), ok vilda ek at hvergi réðisk, Gísl. 24 (hvárngi réði, impers., 108, l. c.):—réðsk mikit mannfall, there came to be a great slaughter, Odd, 28.II. recipr., ráðask á, to attack one another; þeir spruttu upp með íllyrðum, ok svá kom at þeir ráðask á, Nj. 128.III. part. ráðinn, resolved, determined, Ölk. 36, Bárð. 173; hann mælti fátt eðr ekki við frá, … ef hann var ráðinn til at drepa þá, Fms. vii. 319:—likely, eigi er ráðit at oss fari svá, Nj. 89; þat er þó eigi ráðit hvárt svá berr til, Ld. 24; eigi er þat ráðit, at honum þætti allt sem hann talaði, Band. 12: compar., er engi ráðnari hlutr, more certain, Hom. (St.); at ráðnu, for certain, id.: valid, nýmæli ekki skal vera lengr ráðit en þrjú sumur, K. Þ. K. 56.2. clever; ríkr ok ráðinn, Grett. 90; vitr maðr ok ráðinn, Fb. ii. 357; roskinn ok ráðinn.3. betrayed, Germ. verrathen, Akv. 15, Fm. 37. -
8 RAÐA
(ræð; réð, réðum; ráðinn), v.1) to advise, counsel, ráða e-m e-t (réðu vinir hans honum þat, at hann berðist eigi við þik);ráða e-m ráð, to give one counsel;2) to consult about, discuss, with dat. (ráða landráðum);ráða ráðum sínum, to hold a conference;3) to devise, plan;þeir ráða atför við Gunnar, thev plan an onslaught on G.;réð hón þeim bana, she plotted that man’s death;4) to plot or cause one’s death, = ráða e-m bana (þær atluðu, at konungr mundi hafa ráðit hann);Reginn mik réð, R. betrayed me;5) to agree on;réðu þeir þat þá með sér, they settled this among themselves;6) to fix, decide, resolve, with acc.;ek hefi áðr ráðit brúðlaup mitt, I have fixed my wedding day;réðu þeir þá þat at fara ofan til Rangár, then they resolved to ride down to Rang river;ráða e-t til staðar, to settle, fix definitively, = staðráða e-t (vil ek finna konung áðr en ek ráða þetta til staðar);7) to hire, take into service (ráða skipverja, ráða sér hjón);bóndi sagði húsfreyju, at hann hafði Hrapp ráðit með sér, that he had taken H. into his company;8) to rule, govern, with dat. (ráða landi, ríki; Einarr jarl ráð þá Orkneyjum);9) to rule, command, have one’s way, prevail, decide, settle (skal hón sjálf ráða hvárt hón vill hann eða eigi);skal ráða afl með þeim, the majority shall decide;Ólafr bað móður sína. eina ráða, to settle the matter alone;landfall ræðr fyrir sunnan, makes the boundary towards the south;with dat., hvárt ræðr þú því, er, is it your doing that..?;ráða engu, to have no authority, be of no avail (orðheill þín skal engu ráða);ráða landamerkjum, to make the boundary (Hafslœkr réð þar landamerkjum);ráða búi sínu, to conduct, manage one’s estate;hann réð sér sjálfr, he was independent;ertu nökkurs ráðandi hér, have you any authority here?10) to have, possess, be master of, enjoy;ráða fé ok fjörvi, to enjoy wealth and life;11) to explain, read;ráða gátu, to read a riddle;ráða draum, to interpret a dream;ráða e-t at líkindum, to judge from probabilities (engar munu fríðari en þínar dœtr, ef at líkindum skal ráða);12) to read and understand (ráða rúnar, stafi, rit);réð ek þær rúnar, er reist þín systir, I have read the runes thy sister engraved;13) to punish, chastise, with dat. (fóstri hans var harðr við hann ok réð honum mjök);14) to undertake;ráða stórt, to aim high, undertake great things;15) periphrastically with an infin., to do;ráðumk ganga, we (I) do go;hón réð vakna (= hón vaknaði), she awoke;þau lög, er hann réð upp at segja, the laws which he pronounced;16) with preps.:ráða e-t af, to resolve, make up one’s mind (réð hann þat af at sigla súðr til Danmerkr);to discontinue, put a stop to (ek hygg, at Þóroddr ætli nú at af ráða hingatkvámur þínar);to do away with (þú verðr nú þetta vandræði af at ráða);ráða e-n af e-u, to make one leave off (af hefir þú mik ráðit brekvísi við þik);ráða e-u af (e-u), to get off;Þ. bað menn taka forka ok ráða af skipinu, to get the ship off, set her afloat;ráða e-n af = ráða e-n af lífi, af dögum, to put out of the way, put to death (hann kvazt mundu af ráða illmenni þessi);ráða at e-m, to attack (njósnarmenn hlupu upp ok réðu at þeim);ráða á e-t, to set about a thing (þeir réðu á íshöggit);ráða á e-n, to attack one (þorðu aldri úvinir hans á hann at ráða);ráða bót (bœtr) á e-u, to remedy, make good (þóttust menn eigi kunna bœtr á þessu ráða);ráða eptir e-m, to pursue one;ráða e-n frá e-u, to deprive one of, exclude one from (ráða e-n frá landi, ríki);ráða fyrir e-u, to command, have authority over, be master of (ráða fyrir skipi, hofi, fé, eldi);ráða í e-t, to guess at, find out (Gormr konungr réð ekki í þetta);ráða móti, í móti e-m, to attack one (í móti Kára réð Mörðr);ráða e-n ofan, to overthrow;ráða ór e-u, to find an expedient, solve a difficulty (er nú vant ór at ráða);ráða til e-s, to rush in upon, attack (hann reiddi upp øxina ok réð til Þórvarðs); to take to (set about) a thing, try, make an attempt;S. kom fótum undir sik, ok réð til í annat sinn, and tried again the second time;ok er nú til at ráða, ef þér vilit, now is the time for action, if you are willing;skal ráða til árinnar eða eigi, shall we try to pass the river or not?;ráða til orrostu, to go to battle;ráða til uppgöngu, to make an ascent;ráða til ferðar, to start on a journey;ráða skipi til hlunns, to draw a ship on to land;ráða um e-t, to dispose of (megum vér eigi ráða um hennar gjaforð);to deliberate on (konungr gaf jarli orlof at ráða um þetta við menn sina);ráða um at gøra e-t, to be about to do a thing (hann tók um strenginn ok réð um at fara upp í skipit);ráða um við e-n, to put an end to, finish off (var Alfr þá kominn ok ætlaði skjótt um at ráða við Finnboga);ráða e-t or e-u undan e-m, to deprive one of (hón vildi eigi giptast, því at hón vildi eigi ráða fé undan dóttur sinni);ráða e-t undir e-n, to put in the charge of (þá réðu þeir goðorð sitt undir Rafn);ráða e-t upp, to read up (þessi sömu bréf lét erkibiskup upp ráða í Danmörku);ráða við e-n, to be able to master one (muntu nú einn við mik ráða);ráða e-t við sik, to make up one’s mind;ráða yfir e-u, to rule, govern;17) refl., ráðast.* * *að, [röð], to place in order, with dat.; raða e-u niðr, whence niðr-raðan. order. -
9 SKIPA
* * *I)(að), v.1) to arrange, place in order, draw up, with dat. (Egill skipaði svá mönnum þeim, er merkit báru); s. e-m fyrir e-t or yfir e-t, to put one in charge of; s. e-m hjá e-m, to assign a seat to one beside another (jarlinn skipaði þeim hjá Gunnlaugi); fig. to explain; s. draumi, to interpret a dream;2) with acc. to take up, occupy; skipuðu konur pall, the women were seated on the pallr; hann skipaði öndvegi, he had his place in the high-seat; to arrange, array, s. fylking sína, to draw up one’s line of battle; var skjöldum skipat allt húsit um veggina, the walls were all hung with shields;3) s. e-m e-t, to assign a thing to one (skipaði hann nú allt land sínum sýslumönnum); also without dat. (Geirmundr skipar jarðir sínar á laun);4) to man (skipuðu þeir skipin sem bezt); ek skal s. húskörlum mínum annat skipit, I will man one of them with my house-carles;5) s. til e-s, to arrange, make ready for (s. til atlögu); s. til búa sinna, to put one’s household in order; þó mun eigi of skipat til ánna, there will not be too many rams for the ewes;6) to change; bið hann, at þit skipit máldaga, ask him to change the bargain;7) reflex., skipast, to draw up (gengu þeir þá inn allir ok skipuðust í dyrrin); skipuðust menn þar í sæti, the men took their seats; to undergo a change (mart hefir skipazt í Haukadal, ok vertu varr um þik); s. á betri leið, to change for the better; s. við e-t, to yield to, he moved by (s. við orð, fortölur e-s); s. við orðsending e-s, to answer to one’s call; þenna kost gerðum, vér Hákoni, skipaðist hann vel við, he took it in good part; impers., var heitit fyrir henni mörgu, ok skipaðist henni ekki viðr, it had no effect.(að), v., s. e-t upp, to unload (þeir tóku land ok skipuðu þar upp).* * *að, [from this word has come the Fr. équiper; Engl. equip]:— to give order or arrangement to things, with dat., i. e. to draw up, place in order, arrange them, of seats, lines, rows; hann skipaði mönnum í skjaldborg, Ó. H. 206; þá fylktu þeir liði sínu ok skipaðu, 205; þeirra hverr á at skipa tveim mönnum í Lögréttu, öðrum fyrir sér, en öðrum á bak sér, Grág. i. 5; Gunnarr hafði marga boðsmenn, ok skipaði hann svá sínum mönnum, hann sat á miðjan bekk, en innar frá Þráinn … þá var skipat konum í annat sinn, sat þá Þorgerðr meðal brúða, Nj. 50, 51; svá var skipat sessum, at …, Fms. x. 16; Egill skipaði svá mönnum þeim er merkit báru, Hkr. i. 150; skipaðu höfðingjar herinum til atlögu, Fms. ii. 303; jarl skipaði svá atlögunni, ix. 430; þeir skipaðu svá sinni ferð, at …, 468; konungr skipaði Haraldi í sína sveit, vi. 168; Gizurr skipaði Oddi yfir Skaga-fjörð, x. 60; hann skipaði sonum sínum til landa, Rb. 316; skipuðu Ribbungar þar öllum sýslum, Fms. ix. 393; bændr ok þingu-nautar skyldu fyrst gunga á þingit ok skipa dómum eptir lögum, vii. 138; hann skipaði allri bygð ok skipti í skipreiður, Hkr. i. 146; er skipat í þáttu allri skrá þessi, Rb. 4.2. metaph. to explain; skipa draumi, to read a dream, Fms. xi. 6; skipaði konungr fyrst þeirra máli, ix. 396; ok skipuðu málum þeim sem nauðsyn bar til, x. 32: in the phrase, of a song, eg kann kvæðið, en kann ekki að skipa því, I know the song by heart, but cannot give the order of the verses.II. with acc. to take up, occupy; konur skipuðu pall, Nj. 11; Haraldr ok hans lið skipaði langbekkinn, Fms. vi. 193; hann skipaði öndvegi, Vígl. 52 new Ed.; skipa fylking sína, to draw up one’s line of battle, Eg. 292; Vagn ok Björn skipa annan arm, Fms. xi. 126: part., vágrinn var skipaðr herskipnm, ix. 360; var skipuð öll höllin, Nj. 269; hirð hans er skipuð afreks-mönnum einum, Eg. 19; höllin var skipuð hæverskum höfðingjum, Fms. vi. 3; vóru skipaðir þrettán stólar, x. 16; var skjöldum skipat allt húsit um veggina, the walls all hung with shields, vii. 147.2. to establish, ordain, appoint, the place or office given being in acc.; þá skipaði hann lög, … ok setti þat í lögum, at …, Fms. i. 6; skipaði hann héraðit sínum félögum, Landn. 57; skipuðu þeir löndin Arnfinni jarli, Fms. i. 201; skipaði hann nú allt land sínum sýslu-mönnum, viii. 244; vóru þeim skipuð ríki þau á Íslandi sem konungr hafði þá heimildum á tekit, x. 45; skipa klerkum kirkjur, K. Á. 232; skipaði konungr ríki sín um öll Upplönd, ix. 410; Skúli hertogi hafði skipat allar sýslur fyrir norðan Staði, 478; fór hann inn í Sogn ok skipaði allt ríkit, x. 189; ok er skipat var ríkit með þessum hætti, Fas. i. 376; hann fékk honum umboð sitt at s. jarðir sínar, Eg. 590; Geirmundr skipar jarðir sínar á laun, Ld. 112; láta drepa stórmenni en hefja upp lítilmenni, hafa þeir verr skipat landit, Fms. vii. 183; hann skipaði dalinn vinum sínum, Gullþ. 44.3. to compose, arrange; skipa bækr, Sks. 568; skipa máldaga (acc.), Nj. 4; skyldi Ólafr frálsliga mega skipa þenna skurð til hverrar jarðar sem hann vildi, Dipl. iv. 12; at hann skipaði ( settled matters) milli þeirra, Fms. vii. 270:—skipa til e-s, to arrange; skipa til um fylkingar, ix. 489; skipa til atlögu, vii. 357; þeir skipuðu til bús með Sigríði, Eg. 94; at s. þar til bús, Nj. 54; skipuðu þeir til á hverju skipi, 8; s. til búa sinna, to put one’s household in order, 219, 251, 259; um daginn eptir var þar skipat til leiks, Ld. 196; s. til um fylkingar, Ó. H. 215; þó mun eigi of skipat til ánna, there will not be too many rams for the ewes, Fms. xi. 149.4. to man; skipaði konungr hana (i. e. the hall) hraustum drengjum, Fms. vi. 3; ek skal s. húskörlum mínum annat skipit en bóndum annat, Nj. 42; skipuðu þeir skipin sem bezt, Fms. ix. 401; hverr skal þau (the ships) skipa, Nj. 42; sex skip, öll vel skipuð, Eg. 87; tré alskipað af epluni, Stj. 73.III. to bid, command, Lat. jubere: s. e-m e-ð, freq. in mod. but not found in old writers; hann skipaði mér að fara.B. Reflex. to take a seat or place, draw themselves up; gengu þeir þá inn allir ok skipuðusk í dyrrin, Nj. 198; er menn skipuðusk í sæti sín, Eg. 248; þar var fjöldi fyrir boðs-manna, skipuðusk menn þar í sæti, Nj. 11; víl ek at menn skipisk í sveitir, … skipisk menn nú í sveitir, en síðan skal sveitum skipa í fylking, Ó. H. 205 (skipta, Fms, v. 53, v. l.); þá skipaðisk jarl til atlögu, Fms. i. 169.2. to undergo a change, sometimes with the notion for the better, to be improved; hugr yðvarr hefir skipask, 656 C. 42; mart hefir skipask í Haukadal, ok vertú varr um þik, Gísl. 20; ok er hann hafði þessa vísu kveðit, skipask nokkut hugr þeirra bræðra, Fas. i. 267; hví skipaðisk svá skjótt hugr þinn um málin í dag? Fs. 75; hefir þu mikit skipask síðan vit sámk næst, Fms. vi. 303; kvað eigi son sinn hafa vel skipask, Fas. i. 528; litr hennar skipaðisk á engan veg, Hkr. i. 102; hversu skipaðisk máttr konungsins, Fms. ix. 214: skipask á betri leið. Eg. 416: the saying, mart skipask á manns æfinni, Ó. H. 139, Fms. vii. 156; skjótt hefir hér nú skipask, 148; hvegi er síðan hefir skipask, Grág. i. 227: skipask við e-t, to yield to, be moved by; ekki er þess ván, at pit skipisk við framhvöt orða, ef þit íhugit ekki …, Ld. 260; skipask við fortölur e-s, Fms. i. 285; konungr skipaðisk við fortölur Magnúss, vii. 210, Eg. 167; skipask við orð e-s, id., Fms. ii. 134, xi. 38, Ó. H. 48; s. við orðsending e-s, to answer to one’s call, Fms. xi. 29; hann hét þeim dauða ok meiðslum, þeir skipuðusk ekki við þat, Hkr. i. 277; þenna kost görðu vér Hákoni, skipaðisk hann vel við, he took it in good part, Fms. ii. 35; of health, var heitið fyrir henni ok skipaðisk henni ekki viðr, it took no effect, Bs. i. 791; lagði Hrani um hana beltið ok skipaðisk skjótt við, Fb. ii. 9.II. pass., þeir skipuðusk múrr ok skjöldr, Mar. (a Latinism).III. part. fit, meet; vel skipaðr til klerks, Fms. x. 88; skipaðrar þjónustu af Guði, ii. 199; til-skipað sacramentum, xi. 443. -
10 udlægge
* * *vb lay out ( fx cables, money);( en sav) set;( jord) lay out;( fortolke) interpret ( fx a dream, a poem),( opfatte) interpret ( fx his silence as a refusal),F construe ( fx his silence was construed as a refusal; construe his remarks wrongly), read ( fx I read this to mean that...);( forklare) explain,(F: grundigt) expound ( fx a text from the Bible);[ den udlagte barnefader] the alleged father;[ udlægge en som barnefader] father the child on somebody;[ udlægge miner] lay mines,( landminer) put out mines;[ udlægge miner i havnen] mine the harbour;[ mine udlagte penge] my outlay;[ udlægge alting til det bedste] put the best construction on everything.
См. также в других словарях:
read — adjective having a specified level of knowledge as a result of reading: → read read verb (past and past participle read) 1》 look at and understand the meaning of (written or printed matter) by interpreting the characters or symbols of which it is … English new terms dictionary
read — ► VERB (past and past part. read) 1) look at and understand the meaning of (written or printed matter) by interpreting its characters or symbols. 2) speak (written or printed words) aloud. 3) (of a passage, text, or sign) contain or consist of… … English terms dictionary
Dream Days at the Hotel Existence — Studio album by Powderfinger Released … Wikipedia
Dream — For other uses, see Dream (disambiguation). The Knight s Dream , 1655, by Antonio de Pereda Dreams are successions of images, ideas, emotions, and sensations that occur involuntarily in the mind during certain stages of sleep … Wikipedia
read — read1 /reed/, v., read /red/, reading /ree ding/, n. v.t. 1. to look at carefully so as to understand the meaning of (something written, printed, etc.): to read a book; to read music. 2. to utter aloud or render in speech (something written,… … Universalium
DREAM Act — The DREAM Act (acronym for Development, Relief and Education for Alien Minors) is an American legislative proposal first introduced in the Senate on August 1, 2001[1] and most recently reintroduced there on May 11, 2011. This bill would provide… … Wikipedia
Dream speech — In 1906 the famous German psychiatrist Emil Kraepelin published a monograph titled Über Sprachstörungen im Traume ( On Language Disturbances in Dreams ). In his psychiatry textbook Kraepelin used the shortcut Traumsprache to denote language… … Wikipedia
read — I. /rid / (say reed) verb (read /rɛd / (say red), reading /ˈridɪŋ / (say reeding)) –verb (t) 1. to observe, and apprehend the meaning of (something written, printed, etc.): to read a book. 2. to utter aloud; render in speech (something written,… …
interpret — verb ADVERB ▪ accurately, correctly, properly, rightly ▪ erroneously, incorrectly, mistakenly, wrongly ▪ differently … Collocations dictionary
read — I [[t]rid[/t]] v. read(red), read•ing [[t]ˈri dɪŋ[/t]] n. 1) to look at so as to understand the meaning of (something written, printed, etc.) 2) to utter aloud or render in speech (something written, printed, etc.): to read a story to a… … From formal English to slang
Jubilee (novel) — Infobox Book name = Jubilee image caption = Cover of 1966 Houghton Mifflin version of Jubilee. Cover art by William Hofmann. author = Margaret Walker country = United States language = English genre = Historical novel publisher = Houghton Mifflin … Wikipedia